“Giải oan” cho Gen Z

“ Dạo này thấy mấy bạn hướng dẫn viên Gen Z là né né dùm, cùng đường lắm thì mới dám gọi dẫn tour, sợ có vấn đề gì không vừa ý các bạn bỏ đoàn bắt xe về trong đêm, rồi hủy tour mấy tiếng trước khi khởi hành mà không cần biết lý do”

“Em ko phải muốn có định kiến với các bạn Gen Z đâu, nhưng thực sự các bạn làm em không biết tương lai của ngành F&B Việt Nam mình sẽ như thế nào nữa, tuyển đúng ngành học thì không thấy hồ sơ, không biết có phải ảnh hưởng bởi dịch hay không mà không còn thấy sinh viên nhà hàng - khách sạn  đâu nữa, chỉ toàn hồ sơ tay ngang trái ngành.

 Rồi nhận vào xong thì các bạn đi làm bất cần đời lắm, không vừa ý - nghỉ, không vui - nghỉ, không đc "là chính mình" - nghỉ, bản năng quá cần gò lại cho hợp với ngành - nghỉ, bị nhắc nhở chút xíu - nghỉ, mà em nhớ hồi xưa vô nghề  em quý mấy anh/chị hay chỉnh đốn em lắm, chắc tại hồi đó là do em muốn làm nghề thiệt, nghĩ  em  nản quá cả nhà ơi “

Dạo quanh các diễn đàn, group nghề khách sạn, du lịch chúng ta thường bắt gặp những bài viết, những bình luận tiêu cực về thế hệ gen Z ( Z generation - những người được sinh ra trong khoảng từ năm 1997 đến năm 2012). Trước những thông tin đó, các bạn gen Z có cảm thấy khó chịu hay những thế hệ khác có lấy đó làm tiêu chí phán xét khi gặp bất kỳ một bạn trẻ gen Z nào?

Gen Z có gì?

Các bạn may mắn được sống trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, được tiếp cận với nhiều nền văn hóa khác nhau, từ đó các bạn có cơ hội phát triển mạnh về ngôn ngữ và khả năng tư duy nhạy bén. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm thì luôn tồn tại những ảnh hưởng xấu lên một bộ phận các bạn trẻ gen Z.

- Một tính cách mạnh mẽ 

Tiêu chí đầu tiên của một người làm công việc dịch vụ khách sạn, du lịch chính là khả năng giao tiếp, làm một lễ tân, nhân viên phục vụ, hướng dẫn viên du lịch thường xuyên tiếp xúc với khách hàng khác nhau, sẽ không tránh khỏi phát sinh vấn đề, một tính cách mạnh mẽ giúp các bạn xử lý vấn đề nhạy bén nhưng đôi khi quá thẳng thắn khiến gặp không ít rắc rối trong các mối quan hệ công việc, đồng nghiệp.

- Trình độ cao

Không thể chối cãi rằng các bạn trẻ hiện nay rất giỏi, được đào tạo tiếp xúc với công nghệ, môi trường hiện đại giúp các bạn dễ dàng tiếp thu nhiều kiến thức mới, đặc biệt là cải thiện trình độ ngoại ngữ so với các thế hệ trước. Đây là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp chuyển đổi số ngành du lịch trong thời điểm này. Tuy nhiên có rất nhiều bạn trẻ trở nên tự cao, các bạn tự hào vì mình có bằng cấp này, chứng chỉ quốc tế nọ mà quên mất rằng thực tế đôi khi khác xa những gì các bạn đã học. Các thế hệ đi trước tuy chậm chạp về công nghệ hơn, ngoại ngữ không chuẩn chỉnh bằng nhưng họ có bề dày kinh nghiệm, có những kỹ năng làm việc chuyên nghiệp mà các bạn có thể học hỏi rất nhiều.

- Ảnh hưởng xấu từ chính cái mác Gen Z

Nhiều bạn có suy nghĩ “Mình là gen Z mà, mình phải thể hiện như thế mới đúng chất” Chính cái mác gen Z và những định nghĩa mà xã hội gắn cho lớp trẻ đã khiến các bạn lầm tưởng, hay trầm trọng hơn là ảo tưởng về sức mạnh của mình.

Một ví dụ từ một bạn nhân viên phục vụ nhà hàng, vì một lý do nào đó bạn bị quản lý của mình nhắc nhở, bạn nhắn tin chia sẻ tâm sự với bạn bè mình, đăng bài chia sẻ lên mạng xã hội và nhận được 90% các bình luận nói rằng bạn nên nghỉ việc, hay mạnh bạo hơn là “bật” lại quản lý trước khi xin nghỉ. Chưa nói về ai đúng ai sai hay bạn nhân viên kia có quyết định nghỉ việc thật hay không, nhưng chính những lời nói, tác động từ bạn bè xung quanh vô tình xây dựng nên một cách hành xử mà các bạn gọi đó là “chất riêng”.

- Tính trách nhiệm không cao

Các HR khách sạn, nhà hàng thường than phiền rằng tuyển dụng bây giờ khó khăn quá, nhiều trường hợp hủy phỏng vấn vào phút chót, hay có những bạn không đến phỏng vấn mà không có một tin nhắn giải thích, thậm chí đậu phỏng vấn nhưng đến ngày đi làm không thấy đâu. Lý do có thể là ngành khách sạn nhà hàng không còn thu hút nữa, tuy nhiên vấn đề cần nhìn vào chính là thái độ của các bạn, dễ dàng bỏ cuộc và không có trách nhiệm với những gì mình làm.

Khoan! Đừng vội đánh đồng tất cả Gen Z

Thế hệ nào cũng vậy, sẽ không tránh khỏi xuất hiện những người thế này thế kia. Phải công nhận rằng có rất nhiều bạn Gen Z giỏi và có tinh thần cầu tiến, trở thành quản lý hay đảm nhiệm những công việc quan trọng khi tuổi đời còn rất trẻ. Các bạn trẻ này sẽ góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch du lịch  từ mô hình kinh doanh và tiếp thị truyền thống sang mô hình kinh doanh hiện đại hơn tập trung vào khách hàng theo mô hình chuỗi giá trị số dựa trên dữ liệu.

Rõ ràng Gen Z sinh ra với nền tảng kinh tế tốt hơn thì thái độ đi làm sẽ kém hơn. Bên cạnh những định kiến không chấp nhận điều đó thì hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp thay đổi phần nào cách nhìn,  mô hình quản lý, mức lương nhằm chiêu mộ được nhiều nhân tài gen Z hơn

Để các bạn trẻ phát huy và khai thác hết các thế mạnh của mình, xã hội và chính bản thân các bạn cũng xem lại cách nhìn nhận, đánh giá về trách nhiệm, trình độ của mình. Đừng thần thánh hóa khái niệm Gen Z cũng đừng gán những suy nghĩ tiêu cực vào cụm từ Gen Z. Chỉ muốn nhắn nhủ rằng rất mong các bạn Gen Z nếu lỡ có gặp những trường hợp bị người khác đánh giá, xin hãy bình tĩnh và cố gắng chứng minh thực lực của bản thân nhé.

Ms. Smile