Thực hư vụ đốt thuyền bán hàng rong trên vịnh Hạ Long: Ai đúng – Ai sai?

Cuối tháng 8 vừa qua, Ban quản lý vịnh Hạ Long đã thực hiện truy bắt và đốt thiêu hủy hàng trăm phương tiện tàu, thuyền, thúng mủng được cho là hành nghề bán hàng rong trên vịnh Hạ Long nhằm bảo vệ hình ảnh du lịch địa phương, nâng cao chất lượng du lịch tỉnh (nhận định của chính quyền tỉnh Quảng Ninh). Tuy nhiên, thực hư vụ việc như thế nào? Ai đúng - Ai sai? Cùng Hoteljob.vn nhìn nhận thực tế!

Hàng trăm tàu thuyền hoạt động bán hàng rong trái phép trên vịnh Hạ Long bị thiêu hủy

Thực hư vụ đốt thuyền bán hàng rong trên vịnh Hạ Long

Kể từ cách đây 2 năm (năm 2016), Chủ tịch UBND TP. Hạ Long đã phối hợp cùng Ban quản lý vịnh Hạ Long phát động chiến dịch ra quân truy quét tàu, thuyền bán hàng rong trên vịnh. Kết quả, kết thúc đợt truy bắt, lực lượng chức năng đã thu giữ và thiêu hủy hàng trăm phương tiện hoạt động kinh doanh trái phép trên vịnh Hạ Long – xử phạt hành chính và tạm ngừng hoạt động đối với hàng trăm tàu du lịch liên quan.

Theo ông Hồ Quang Huy - Phó Chủ tịch UBND TP. Hạ Long, việc thiêu hủy số lượng lớn các phương tiện là tàu, thuyền, thúng mủng vi phạm nằm trong chiến dịch và được thực hiện đúng quy trình. Đây là việc làm cần thiết để nâng cao chất lượng du lịch và là hành động thể hiện sự quyết liệt của chính quyền địa phương trong việc bảo vệ và nâng cao hình ảnh du lịch Hạ Long, Quảng Ninh nói riêng và du lịch Việt Nam nói chung trong mắt khách du lịch, đặc biệt là du khách quốc tế.

Hỏi về lỗi vi phạm dẫn đến việc thu giữ và thiêu hủy số lượng lớn tàu, thuyền như thế, ông Phạm Đình Huỳnh, Phó Trưởng ban quản lý vịnh Hạ Long cho biết: “Hầu hết các tàu, thuyền không giấy tờ chuyên hoạt động kinh doanh buôn bán hải sản, hoa quả và đồ lưu niệm. Các chủ tàu thuyền này hoặc phối hợp hoặc ép các tàu du lịch cho lên tàu để bán - ép khách mua hàng với giá “cắt cổ”; thậm chí, không ít những tình huống khách chưa ngã giá xong, người bán đã đập chết cá hoặc cho hàng vào bao để lấy tiền. Ngoài ra, một số tàu cá không đạt chuẩn nhưng vẫn chở khách và bán hàng trên đó.”

Hình ảnh tàu cá nhưng vẫn chở khách và bán hàng

“Chưa kể khi bị lực lượng chức năng truy bắt để xử lý, các chủ tàu đã chống trả quyết liệt, đồng thời kêu gọi hàng chục tàu khác lau vào giải cứu phương tiện vi phạm.” – ông Huy tiếp lời.

Nhiều thuyền viên lau vào giải cứu người bị bắt ngay trong tay lực lượng chức năng

Cũng theo Ban Quản lý, số tàu thuyền vi phạm sẽ được thu giữ về điểm tập kết phía sau UBND TP. Hạ Long, sau đó thành phố sẽ ra thông báo các chủ phương tiện đến nhận tàu, thuyền, nếu không có ai đến thì sẽ thực hiện thiêu hủy theo quy định. “Đã có rất nhiều các phương tiện được trả lại cho bà con sau khi cam kết không tái phạm. Trường hợp đốt bỏ được thực hiện sau khi thông báo nhưng không có người nhận, điểm thu giữ lại hết chỗ để.” - đại diện chính quyền địa phương cho hay.

Nguyên nhân nào khiến tình trạng tàu thuyền bán hàng rong trên vịnh Hạ Long thiếu kiểm soát?

Theo thống kê, “đa số tàu thuyền vi phạm bị thu giữ đều do dân tự đóng, không có biển hiệu, không đăng ký hay đăng kiểm, vì thế không có trong danh sách quản lý của Ban Quản lý vịnh; người lái tàu thậm chí cũng không có bằng lái” – ông Huỳnh cho hay. Cụ thể, tính đến hết tháng 8/2018, khoảng 50 tàu, thuyền bán hàng rong không giấy tờ đã bị thiêu hủy, trong khi cả năm 2017, số lượng này vào khoảng 36 tàu, thuyền; điều này báo động cho tình trạng tàu thuyền bán hàng rong trên vịnh Hạ Long có chiều hướng tăng cao, thiếu kiểm soát. Vậy nguyên nhân là do đâu?

Nhận định vấn đề này, cá nhân Hoteljob.vn xin đưa ra một số nguyên nhân chủ quan như sau:

- Quản lý lỏng lẻo

Việc một điểm đến du lịch quy mô lớn và cực kỳ nổi tiếng không chỉ tại Việt Nam mà trên cả thế giới như vịnh Hạ Long nhưng lại để diễn ra tình trạng “xấu xí” này trước hết trách nhiệm nên quy về bộ máy quản lý. Cơ quan ban ngành, lực lượng chức năng thiếu sự nhất quán trong công tác quản lý, kiểm soát tình hình kinh doanh dịch vụ vận tải đường thủy – không rà soát, nắm bắt thông tin chính xác số lượng phương tiện tàu thuyền đang hoạt động trong từng khu vực – không kịp thời phát hiện những phương tiện hoạt động trái phép, hoạt động “chui” để xử lý ngay lập tức.

- Ý thức “người làm du lịch” chưa cao

Tại mọi điểm du lịch, tất cả người dân đều có thể làm du lịch, tuy nhiên, mọi hoạt động nên được thực hiện có tổ chức theo đúng chủ trương, quy định của chính quyền. Việc người người đổ xô đi “làm du lịch” trong khi thiếu sự hiểu biết, thiếu ý thức phát triển du lịch bền vững sẽ rất dễ tạo nên những “sản phẩm du lịch” sai, làm xấu hình ảnh du lịch của địa phương và đất nước.

Hình ảnh một tàu thuyền bán hàng rong tiếp cận tàu du lịch

- Sự “trục lợi” của một bộ phận các tàu du lịch và Hướng dẫn viên

Thực trạng HDV “hợp tác” buôn bán cùng cơ sở, đại lý tại địa phương có chi hoa hồng là khá phổ biến của không chỉ du lịch Hạ Long, Quảng Ninh mà của cả Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới. Khi đoàn khách có nhu cầu mua đặc sản hay sản phẩm lưu niệm làm quà, HDV sẽ giới thiệu những cái tên đã liên kết từ trước. Tại Hạ long, mối liên hệ giữa Thuyền trưởng - Hướng dẫn viên - Chủ tàu thuyền bán hàng rong là vô cùng chặt chẽ; đây có thể là một trong những nguyên nhân chính yếu khiến tình trạng bán hàng rong chèo kéo, chặt chém khách hoạt động tràn lan thiếu kiểm soát như hiện nay.

Thay vì đốt thuyền, liệu còn giải pháp nào hữu hiệu hơn?

Một nguồn tin đáng tin cậy cho biết, khi được đặt câu hỏi tại sao không tổ chức đấu giá, thanh lý để các tàu này được tận dụng khai thác hoạt động trên các địa bàn phù hợp để tránh lãng phí; lãnh đạo Ban quản lý vịnh trả lời: “Đây là vấn đề khó nói, không thuộc thẩm quyền của vịnh; việc thiêu hủy đã đảm bảo thực hiện đúng quy trình.” Việc nhận định “không thuộc thẩm quyền” liệu có hợp tình hợp lý không, khi mà trước vấn nạn ảnh hưởng trực tiếp đến hình ảnh du lịch vịnh Hạ Long – di sản thế giới của nhân loại, những người có tiếng nói dù không thể đứng ra giải quyết vấn đề một cách xác đáng nhưng vẫn có thể đề bạt ý kiến, kiến nghị trình cấp trên xem xét; phải làm sao để vừa giữ được chất lượng du lịch tỉnh nhà, vừa giải quyết thỏa đáng những mong muốn của người dân, tránh xảy ra tình trạng bạo động, chống đối chính quyền.

Cảnh truy bắt tàu thuyền bán hàng rong trên vịnh Hạ Long

Việc bán hàng rong trái phép là sai, xong thay vì đốt thuyền, liệu còn giải pháp nào hữu hiệu hơn chăng?

​Ms. Smile